Background
PIJLER 2 Werken aan voedselzekerheid

Zorg voor genetische bronnen


 

Zorgdragen voor genetische diversiteit

Wij streven er naar de genetische diversiteit van het aardappelgewas in stand te houden. Daarmee blijft deze natuurlijke rijkdom ook voor toekomstige generaties beschikbaar. Voor de wereldvoedselvoorziening is genetische diversiteit (verschillen in herkomst) heel belangrijk. Als veredelingsbedrijf moeten we kunnen inspelen op veranderende eisen aan de aardappelteelt en aan veranderende omstandigheden.

Er kunnen nieuwe ziekten en plagen ontstaan, het klimaat verandert en de wereldbevolking groeit. Ook neemt de vraag naar duurzame productie toe en veranderen wensen van consumenten. De oplossing voor nieuwe vraagstukken is soms te vinden in de eigenschappen van oude rassen, in planten in andere landen (in landbouwsystemen of daarbuiten) of in genenbanken.

Onze focus ligt op:

  • het steunen en samenwerken met genenbanken wereldwijd
  • het mogelijk maken van vrij gebruik van genetisch materiaal voor verdere veredeling (breeders exemption)
  • het naleven van het Nagoya Protocol
  • het maken van nieuwe aardappelrassen zodat genetische diversiteit behouden blijft
     

Samenwerking met genenbanken

HZPC hecht veel waarde aan een goede samenwerking met genenbanken. Zo kan op een duurzame manier worden samengewerkt met de meest belangrijke bronnen voor genetische diversiteit. We zijn afgelopen periode een samenwerking aangegaan met o.a. de Wageningen genen bank voor instandhouding en evaluatie en de SASA genen bank in Schotland.
 

Samenwerkingsproject met CIP in Peru

Sinds 2014 werkt HZPC samen met het CIP (International Potato Centre) in Peru. Deze organisatie levert duurzame oplossingen voor wereldwijde problemen als honger, armoede en het verdwijnen van natuurlijke grondstoffen. Het project is gericht op ‘Benefit Sharing with custodian farmers’. Deze lokale telers werken onder slechte omstandigheden en leven vaak in armoede. Benefit sharing betekent dat de lokale telers die landrassen telen meer profijt hebben van hun inspanningen.

Lees meer over de samenwerking met CIP
 

Breeders’ exemption

Genetische bronnen en ook biodiversiteit zijn het uitgangsmateriaal voor plantenveredeling. Meestal worden moderne rassen als genetische bron ingezet voor veredeling. Soms worden ook wilde verwanten van de cultuurgewassen en landrassen gebruikt. Het is daarom van groot belang voor plantenveredeling om toegang te hebben tot alle genetische bronnen.

Plantum is de branchevereniging voor bedrijven uit de sector plantaardig uitgangsmateriaal. Plantum heeft een standpunt geformuleerd voor het mogelijk maken van vrij gebruik van genetisch materiaal voor verdere veredeling of wel breeders exemption.

Dit standpunt luidt:

  1. Octrooirechtelijk beschermd biologisch materiaal dient vrij beschikbaar te zijn voor de ontwikkeling van nieuwe rassen.
  2. Gebruik en exploitatie van deze nieuwe rassen dienen vrij te zijn in overeenstemming met de breeders’ exemption van het UPOV Verdrag.
  3. De hiervoor genoemde vrije beschikbaarheid, gebruik en exploitatie mogen op geen enkele wijze direct of indirect belemmerd worden door het octrooirecht.

HZPC onderschrijft ten volle het standpunt van Plantum ten aanzien van de breeders exemption en is van mening dat dit wereldwijd van toepassing zou moeten zijn.
 

Naleven gebruik van genetisch materiaal: Nagoya Protocol en International Treaty

Het Nagoya Protocol, ondertekend door de Europese Commissie, heeft betrekking op toegang tot genetische bronnen en de eerlijke en billijke verdeling van voordelen voortvloeiend uit het gebruik van deze bronnen. Het is het uitvoeringsprotocol van de Convention on Biological Diversity (CBD), een internationaal verdrag. Dit verdrag is gekoppeld aan de nationale soevereiniteit van de landen waar de biologische diversiteit zich van nature heeft ontwikkeld. Deze landen willen daarom een redelijke vergoeding voor toegang tot en gebruik van die genetische bronnen. De bepalingen van het Nagoya Protocol zijn bindend voor landen die dit protocol hebben ondertekend.

De International Treaty is een andere protocolvariant voor het naleven van de CBD. HZPC draagt bij in de initiatieven Nagoya en International Treaty om genetische bronnen op een structurele wijze te ondersteunen. Een definitieve overeenkomst hiervoor is nog in ontwikkeling.